Abréviations courantes

De DHIALSACE
Aller à : navigation, rechercher
  • AAHA Archives alsaciennes d’histoire de l’art.
  • AAEB Archives de l’ancien évêché de Bâle.
  • ABR Archives départementales du Bas-Rhin.
  • ADB Allgemeine deutsche Biographie.
  • AEA Archives de l’Eglise d’Alsace.
  • AEKG Archiv für elsässische Kirchengeschichte.
  • AH Archives hospitalières.
  • AHR Archives départementales du Haut-Rhin.
  • ALBRECHT, RUB (1891-98).
  • ALBRECHT (Karl), Rappoltsteinisches

Urkundenbuch 759-1500, Colmar, 1891-1898.

  • ALIOTH, Gruppen (1988).
  • ALIOTH (Martin), Gruppen an der Macht :

Zünfte und Patriziat in Straßburg im 14. und 15. Jahrhundert, Bâle et Frankfurt/Main, 2 vol., 1988. [Index par Bernhard METZ].

  • AM Archives municipales.
  • AMC Archives municipales de Colmar.
  • AMM Archives municipales de Mulhouse.
  • AMS Archives municipales de Strasbourg.
  • AN Archives nationales, Paris.

Ann. Annuaire. Anzeiger Anzeiger für elsässische Altertumskunde (Bulletin de la Société pour la conservation des monuments historiques d’Alsace de 1909-1939).

  • AST Archives du Chapitre de Saint-Thomas.
  • BARTH, Handbuch (1980).
  • BARTH (Médard), Handbuch der elsässichen

Kirchen im Mittelalter, impression anastatique de l’édition parue dans les Archives de l’Eglise d’Alsace – organe de la Société d’Histoire de l’Eglise d’Alsace, tome XXVII (1960), tome XXVIII (1961) et tome XXIX (1962-63) – Bruxelles, 1980.

  • BARTH, Rebbau (1958).
  • BARTH (Médard), Der Rebbau des Elsass und die

Absatzgebiete seiner Weine, Strasbourg-Paris, 1958.

  • BMC Bibliothèque municipale de Colmar.
  • BMHM Bulletin du Musée Historique et des Sciences Humaines

/Ville de Mulhouse, Mulhouse, 1876-1984.

  • BMS Bibliothèque municipale de Strasbourg.
  • BN Bibliothèque nationale.
  • BNUS Bibliothèque nationale et universitaire de

Strasbourg.

  • BOEHLER, Paysannerie (1994).

BOEHLER (Jean-Michel), La paysannerie de la plaine d’Alsace (1648-1789), 3 vol., Strasbourg, 1994.

  • BOEHMER, Fontes (1843-68).

BOEHMER (Johann Friederich), Fontes rerum Germanicarum, Stuttgart, 1843-1868.

  • BONVALOT, Coutumes de Ferrette (1870).

BONVALOT (Edouard), Coutumes de la Haute- Alsace dites de Ferrette, Colmar, 1870.

  • BORNERT, Monastères (2009).

BORNERT (René), Les monastères d’Alsace, éd. Signe, 2009-2010.

  • BRUCKER, Polizei-Verordnungen (1889).

BRUCKER (J. Ch.), Strassburger Zunft- und Polizei-Verordnungen des 14. und 15. Jahrhunderts, Strassburg, 1889.

  • BRUCKNER, Regesta (1949).

BRUCKNER (Albert), Regesta Alsatiae aevi Merovingici et Karolini : 416-918, Strasbourg, Zurich, 1949.

  • Bull. SCMHA

Bulletin de la Société pour la conservation des monuments historiques d’Alsace de 1856-1906 (Voir Anzeiger, CAHA, CAAAH). Bull. Bulletin.

  • BURCKARD, Conseil Souverain (1995)

BURCKARD (François), Le Conseil Souverain d’Alsace au XVIIIe siècle, représentant du roi et défenseur de la province, Strasbourg, 1996.

  • CAAAH Cahiers Alsaciens d’Archéologie, d’Art et d’Histoire

(Bulletin de la Société pour la conservation des monuments historiques d’Alsace depuis 1957).

  • CAHA Cahiers d’Archéologie et d’Histoire d’Alsace (Bulletin

de la Société pour la conservation des monuments historiques d’Alsace de 1940 à 1954).

  • CE Conseil d’État.
  • Chroniken der oberrheinischen Städte. Straßburg.

Voir sous HEGEL.

  • CLAUSS, Wörterbuch (1895).

CLAUSS (Joseph Marie Benoît), Historischtopographisches Wörterbuch des Elsasses, Zabern, 1895.

  • CLOSENER, Chronik.

CLOSENER (Fritsche), Closener’s Chronik : 1362. Dans HEGEL, Die Chroniken der oberrheinischen Städte. Straßburg, Leipzig, 1870.

  • Colmarer Stadtrechte.

Voir FINSTERWALDER.

  • Coutumes de Ferrette (1870).

Voir BONVALOT.

  • CRAEMER, Verfassung (1931).

CRAEMER (Ulrich), Die Verfassung und die Verwaltung Strassburgs von der Reformationszeit bis zum Fall der Reichsstadt (1521-1681), Frankfurt a. M., 1931.

  • CSA Conseil Souverain d’Alsace.
  • De BOUG, Recueil (1775).

De BOUG, Recueil des Edits, Déclarations... du Conseil d’Etat et du Conseil Souverain d’Alsace... , Colmar, 1775.

  • DENISART, Collection de décisions (1768).

DENISART (Jean-Baptiste), Collection de décisions nouvelles et de notions relatives à la jurisprudence actuelle, 6e éd., Paris, 1768. DRW Deutsches Rechtswörterbuch. http://drw-www.adw.uni-heidelberg.de/drw/ (8.1.2010).

  • DURAND de MAILLANE, Dictionnaire (1787).

DURAND de MAILLANE (Pierre-Toussaint), Dictionnaire de droit canonique et de pratique bénéficiale..., Lyon, 1787.

  • EA Encyclopédie de l’Alsace, éd. Publitotal, Strasbourg,

12 vol., 1982-1986, + index.

  • EHEBERG, Münzwesen (1879).

EHEBERG (Karl Theodor von), Über das ältere deutsche Münzwesen und die Hausgenossenschaften besonders in volkswirthschaftlicher Beziehung : mit einigen bisher ungedruckten Urkunden über die Strassburger Hausgenossen, Leipzig, 1879.

  • EHEBERG, Verfassung (1899).

EHEBERG (Karl Theodor von), Verfassungs- , Verwaltungs- und Wirtschaftsgeschichte der Stadt Strassburg bis 1681, I. Urkunden und Akten, Strassburg, 1899 (seul tome paru).

  • Els. Monatsschrift.

Elsässische Monatsschrift für Geschichte und Volkskunde, Zabern, 1910/11-1913/14.

  • Elsässische Stadtechte (1902-38).

Elsässische Rechte [Oberrheinische Stadtrechte, 3. Abt.], Heidelberg, 1902-1938. 1. Sélestat, 2. Riquewihr, 3. Colmar.

  • Elsassland Elsassland - Lothringer Heimat, Ill. Monatsschr.

für elsässische Literatur u. Kunst, Volks- u. Heimatkunde, Colmar, 1921-1939.

  • Essor Revue de l’Association des Anciens du cours

complémentaire de Schirmeck.

  • FERRIERE, Dictionnaire (1762).

FERRIERE (Claude Joseph de), Dictionnaire de droit et de pratique, contenant l’explication des termes de droit, d’ordonnances, de coutumes et de pratique avec les juridictions de France, Paris, Saint-Etienne, 1762.

  • FINSTERWALDER, Colmarer Stadtrechte (1938).

FINSTERWALDER (Wilhelm), Colmarer Stadtrechte, Heidelberg (Oberrheinische Stadtrechte : 3. Abt., Elsässische Stadtrechte), t. I (seul paru), 1938.

  • Fontes rerum Germanicarum.

Voir BOEHMER.

  • GENY, Schlettstadter Stadtrechte (1902).

GENY (Joseph), Schlettstadter Stadtrechte, (Oberrheinische Stadtrechte), 3. Abt., Elsässische Stadtrechte, 1902 GLAK Generallandesarchiv Karlsruhe.

  • GRANDIDIER, Evêques de Strasbourg (1776-78).

GRANDIDIER (Philippe André), Histoire de l’église et des évêques princes de Strasbourg : depuis la fondation de l’évêché jusqu’à nos jours, Strasbourg, 1776-78.

  • GRANDIDIER, Cathédrale (1782).

GRANDIDIER (Philippe André), Essais historiques et topographiques sur l’église cathédrale de Strasbourg, Strasbourg, 1782.

  • GRANDIDIER, Histoire d’Alsace (1787).

GRANDIDIER (Philippe André), Histoire ecclésiastique, militaire, civile et littéraire de la province d’Alsace, Strasbourg, 1787.

  • GRANDIDIER, OEuvres historiques (1865).

GRANDIDIER (Philippe André), OEuvres historiques inédites, (pub. Jos. Liblin), 6 vol., Colmar, 1865.

  • GRANDIDIER, Nouvelles oeuvres historiques (1897-1900).

GRANDIDIER (Philippe André), Nouvelles oeuvres historiques inédites, (pub. AMP Ingold), 5 vol., Colmar, 1897-1900.

  • GRIMM, Deutsche Mythologie (1875-78).

GRIMM (Jakob), Deutsche Mythologie, Berlin, 1875-1878.

  • GRIMM, Geschichte der deutschen Sprache (1880-1970).

GRIMM (Jacob), Geschichte der deutschen Sprache, Leipzig, 1880-1970.

  • GRIMM, Weisthümer (1840).

GRIMM (Jacob), Weisthümer. I. [... Oberelsass ; Unterelsass.], Goettingen, 1840. [Des juristes alsaciens (Raspieler, Chauffour, puis Stoffel (t. 4), Hanauer (t. 5) collaborent à l’entreprise dès ses débuts].

  • GRIMM, Wörterbuch (1854-1960).

GRIMM (Jacob & Wilhelm), Deutsches Wörterbuch, 16 Bde, Leipzig, 1854-1960. http://germazope.uni-trier.de/Projects/DWB (8.1.2010)

  • HANAUER, Constitutions (1864).

HANAUER (Auguste-Charles), Les constitutions des campagnes de l’Alsace au Moyen Âge. Recueil de documents inédits, Paris, Strasbourg, 1864.

  • HANAUER, Paysans (1865).

HANAUER (Auguste-Charles), Les paysans de l’Alsace au moyen âge. Etude sur les cours colongères de l’Alsace, Paris, Strasbourg, 1865.

  • HANAUER, Weisthümer (1866).

HANAUER (Auguste-Charles), Weisthümer des Elsaß, Bonn, 1866 In : Weisthümer von Jacob GRIMM, t. 5.

  • HANAUER, Etudes économiques (1876-78)

HANAUER (Auguste-Charles), Etudes économiques sur l’Alsace ancienne et moderne, 2 t., Paris, Strasbourg, 1876-1878.

  • HANAUER, Statutenbuch Hagenau (1900).

HANAUER (Auguste), KLELE (Joseph), éd., Das alte Statutenbuch der Stadt Hagenau, Hagenau, 1900. HDR Handwörterbuch zur deutschen Rechtsgeschichte.

  • HEGEL, Chroniken (1870-71).

HEGEL, Die Chroniken der oberrheinischen Städte. Straßburg, (Die Chroniken der deutschen Städte des 14. bis ins 16. Jahrhundert), 2 vol., Leipzig, 1870- 1871.

  • HIMLY, Dictionnaire (1983).

HIMLY (François-Jacques), Dictionnaire ancien alsacien-français. XIIIe-XVIIIe siècles, Strasbourg, 1983.

  • HIS, Strafrecht (1928).

HIS (Rudolf), Geschichte des deutschen Strafrechts bis zur Karolina, München, 1928. (Handbuch der mittelalterlichen und neueren Geschichte, Abt. 3).

  • HOFFMANN, L’Alsace au XVIIIe siècle (1906).

HOFFMANN (Charles), L’Alsace au XVIIIe siècle, 1906.

  • HORRER, Dictionnaire géographique (1787).

HORRER (Philippe Xavier), Dictionnaire géographique, historique et politique de l’Alsace, Strasbourg, 1787.

  • HUND, Stadtrechte Reichenweier (1909).

HUND (Andreas), Stadtrechte von Reichenweier, Heidelberg, 1909.

  • IGERSHEIM, Historiens (2009).

IGERSHEIM (François), L’Alsace et ses historiens, 1680-1914 : la fabrique des monuments, Strasbourg, 2006.

  • Jahrb. Schweiz. Geschichte.

Jahrbuch für Schweizerische Geschichte, Zürich, 1876-1920.

  • JGSL

Jahrbuch für Geschichte, Sprache und Literatur in Elsass-Lothringen.

  • JWG

Jahrbuch der wissenschaftlichen Gesellschaft für Elsass-Lothringen.

  • KINTZ, La société strasbourgeoise (1984).

KINTZ (Jean-Pierre), La société strasbourgeoise 1560-1650, Strasbourg, 1984.

  • KOLLNIG, Els. Weistümer (1941).

KOLLNIG (Karl Rudolf), Elsässische Weistümer. Untersuchungen über bäuerliche Volksüberlieferung am Oberrhein, Frankfurt a. M., 1941.

  • KÖNIGSHOVEN, Straßburgische Chronicke.

KÖNIGSHOVEN (Jacob von), Älteste teutsche so wol allgemeine als insonderheit elsassische und straßburgische Chronicke : von Anfang d. Welt biß ... 1386 beschrieben / hrsg. von Johann Schilter. - Straßburg : Städel, 1698. - 1172, 52 S.

  • LEXER, Mittelhochdeutsches Handwörterbuch (1872).

LEXER (Matthias), Mittelhochdeutsches Handwörterbuch, Leipzig, 1872. http://germazope.uni-trier.de/Projects/WBB/ woerterbuecher/lexer/ (8.1.2010).

  • Lexikon des Mittelalters (1980-98).

Lexikon des Mittelalters, München und Zürich, 1980-1998.

  • LIVET, Intendance (1956)

LIVET (Georges), L’Intendance d’Alsace sous Louis XIV. 1648-1715, Paris, 1956.

  • LIVET, RAPP, Histoire de Strasbourg (1980-82)

LIVET (Georges), RAPP (Francis), (dir.), Histoire de Strasbourg des origines à nos jours, 4 t., Strasbourg, 1980-1982.

  • LIVET-WILSDORF, Conseil Souverain (1997)

LIVET (Georges), WILSDORF (Nicole), Le Conseil Souverain d’Alsace au XVIIe siècle. Les traités de Westphalie et les lieux de mémoire, Strasbourg, 1997.

  • LEXER, Mittelhochdeutsches Handwörterbuch (1872).

LEXER (Matthias), Mittelhochdeutsches Handwörterbuch, Leipzig, 1872.

  • MARTIN-LIENHART, Wörterbuch (1899-1907)

MARTIN (Ernst), LIENHART (Hans), Wörterbuch der elsässischen Mundarten, Strassburg, 1899-1907. http://germazope.uni-trier.de/Projects/WBB/ woerterbuecher/woerterbuecher/ewb/ (8.1.2010).

  • MOSSMANN, Cartulaire Mulhouse (1883-90).

MOSSMANN (Xavier), Cartulaire de Mulhouse, Strasbourg, 6 vol., 1883-1890. Ms. Manuscrit.

  • NAZ, Dictionnaire droit canonique.

NAZ (R.), Dictionnaire de droit canonique, Paris, 1935.

  • NDBA

Nouveau dictionnaire de biographie alsacienne.

  • Ortenau

Die Ortenau – Zeitschrift des Historischen Vereins für Mittelbaden.

  • Outre-Forêt. Bulletin de la Société d’histoire et d’archéologie de l’Alsace du nord.
  • Pays d’Alsace Voir SHASE.
  • PFLEGER, Pfarrei (1936).

PFLEGER (Lucien), Die elsässiche Pfarrei : Ihre Entstehung und Entwicklung. Ein Beitrag zur kirchlichen Rechts- und Kulturgeschichte..., Strassburg, 1936.

  • RA

Revue d’Alsace.

  • RBS

WENTZCKE (Paul), Regesten der Bischöfe von Strassburg, Innsbruck, 2 vol., 1908-1928.

  • RCA

Revue catholique d’Alsace.

  • Reichsland (1903)

Reichsland Elsass-Lothringen, Strasbourg, 1903.

  • REUSS, L’Alsace au XVIIe siècle (1898).

REUSS (Rodolphe), L’Alsace au XVIIe siècle, Paris 1898.

  • RHDFE

Revue historique du droit français et étranger.

  • RÖSSLER-FRANZ, Sachwörterbuch (1958).

RÖSSLER (Helmut), FRANZ (Günther), Sachwörterbuch zur deutschen Geschichte, München, 1958.

  • ROTT, Quellen und Forschungen (1936).

ROTT (Hans), Quellen und Forschungen zur Kunstgeschichte im XV. und XVI. Jh., III. Oberrhein, Quellen I (Baden, Pfalz, Elsass), Stuttgart, 1936.

  • RUB Voir ALBRECHT
  • SA

Saisons d’Alsace.

  • SABHS

Société des Amis de la Bibliothèque humaniste de Sélestat.

  • SCHERZ, Glossarium (1781-84).

SCHERZ (Johann Georg), Glossarium germanicum medii aevi, Strasbourg, 1781-1784.

  • SCHILTER, Glossarium (1728).

SCHILTER (Johann), Glossarium ad scriptores linguae Francicae et Alemannicae veteris, 1728.

  • SCHILTER, Statuarium argentinensis.

SCHILTER (Johann), Statuarium argentinensis.

  • Schlettstadter Stadtrechte. Voir GENY.
  • SCHMIDT, Histoire litt. (1879).

SCHMIDT (Charles), Histoire littéraire de l’Alsace à la fin du XVe siècle et au commencement du XVIe siècle, 2 vol., Paris, 1879.

  • SCHMIDT, Wörterbuch str. Mundart (1896).

SCHMIDT (Charles), Wörterbuch der Strassburger Mundart, Strassburg, 1896.

  • SCHMIDT, Propriété rurale (1897).

SCHMIDT (Charles), Les seigneurs, les paysans et la propriété rurale au Moyen Âge, Paris-Nancy, 1897.

  • SCHMIDT, Hist. Wörterbuch (1901).

SCHMIDT (Charles), Historisches Wörterbuch der elsässischen Mundart, Strassburg, 1901.

  • SCHMOLLER, Str. Tucher- und Weberzunft (1879).

SCHMOLLER (Gustav), Die Straßburger Tucherund Weberzunft : Urkunden und Darstellung, nebst Regesten und Glossar ; ein Beitrag zur Geschichte der deutschen Weberei und des deutschen Gewerberechts vom XIII. - XVII. Jahrhundert, Straßburg, 1879.

  • SCHOEPFLIN, Als. dipl. (1772-75).

SCHOEPFLIN (Jean Daniel), Alsatia [I.] aevi Merovingici Carolingici Saxonici Salici Suevici diplomatica, [II] periodi regum et imperatorum Habsburgicae Luzelburgicae Austriacae tandemque Gallicae diplomatica, Ed. Andr. Lamey I. II, Mannheim, 1772-1775.

  • SCHOEPFLIN, Als. illustr. (1751-61).

SCHOEPFLIN (Jean Daniel), Alsatia illustrata, celtica, romana, francica ; Alsatia illustrata germanica, gallica, Colmar, 2 vol., 1751-1761.

  • Schwabenspiegel.

ECKHARDT (Karl August), Schwabenspiegel, Kurzform, Hannover, 1972.

  • SCMHA

Société pour la Conservation des monuments historiques d’Alsace.

  • SHAME

Société d’Histoire et d’Archéologie de Molsheim et environs.

  • SHASE

Société d’histoire de Saverne et environs (pub. Pays d’Alsace).

  • SHDBO

Société d’histoire et d’archéologie de Dambach, Barr et Obernai.

  • SHQC

Société d’histoire et d’archéologie des Quatre cantons (Benfeld, Erstein, Geispolsheim, Illkirch- Graffenstaden).

  • SHS

Société d’histoire du Sundgau.

  • SHVV

Société d’histoire du Val de Villé.

  • SHVVM

Société d’histoire du Val et de la Ville de Munster.

  • Stadtrechte von Reichenweier. Voir HUND.
  • Statutenbuch Hagenau. Voir HANAUER.
  • TROUILLAT, Monuments (1852-1867).

TROUILLAT (Joseph), Monuments de l’histoire de l’ancien évêché de Bâle, 5. vol., 1852-1867.

  • UBS

WIEGAND (Wilhelm), SCHULTE (Aloys), WOLFRAM (Georg), WITTE (Hans), Urkundenbuch der Statt Straßburg, Strassburg, 7 vol., 1879-1900.

  • UNGERER, Altertümer (1911-1917).

UNGERER (Edmond), Elsässische Altertümer in Berg und Haus, in Kloster und Kirche, Strassburg, 2 vol., 1911-1917.

  • Urkundenbuch Basel.

Urkundenbuch der Stadt Basel, hrsg. von der Historischen und Antiquarischen Gesellschaft zu Basel, Basel, 11 vol., 1890-1910.

  • VAUTREY, L’évêché de Bâle (1884).

VAUTREY (Louis), Histoire de l’évêché de Bâle, Einsiedeln, 1884.

  • WENCKER, Collecta (1715).

WENCKER (Jacob), Collecta archivi et cancellariae jura : quibus accedunt de archicancellariis, vicecancellariis, cancellariis ac secretariis virorum clarissimorum commentationes, Argentorati, 1715.

  • WENCKER, Collectanea (1702).

WENCKER (Jacob), Collectanea iuris publici quibus res Germanicae per aliquot secula illustrantur : deprompta ex actis et documentis publicis archivi Argentoratensis variarumque bibliothecar. manuscriptis, Argentorati, 1702.